Boeken zijn van nu

Project Plaats en Tijd

De vis praat niet over het water. Wat zien we niet, omdat we er middenin zitten, maar dat mogelijk belangrijker is dan wat ons actueel bezighoudt? Is het mogelijk te ontsnappen aan de beperkingen van plaats en tijd of zitten we daarin onontkoombaar opgesloten? Kunnen we daar iets op verzinnen?

In korte, losstaande teksten cirkel ik om deze vragen heen met allerhande kwesties van plaats en tijd, puttend uit mijn persoonlijke geschiedenis, anecdotes en associaties niet schuwend, soms met een greep uit mijn bibliotheek en met weinig structuur of wetmatigheden of beperkingen. Als ik véél van die tekstjes heb geschreven ga ik de balans opmaken: krijg ik zicht op een antwoord? Lees mee met mijn zoektocht.

(18) Hiërarchie. Tweedeling en omwenteling

Samen met dieren opnieuw beginnen: rijker omwenteling is er niet.

(17) Afleiding. In en uit de wereld

Afleiding is overal. Flexplekken, werken in kekke cafe’s, overleggen via beeldscherm: het biedt geen 'ecology of attention'.

(16) Relevantie. Tussenbalans in plaats en tijd

In een goed gesprek tussen heren in een fraai aangelegde, vroegzomerse tuin spreekt mijn gastheer zijn toorn uit over de krantengewoonte,...

(15) Grenzen over. De laatste drempel in zicht

In de Oekraïne-oorlog worden diverse grenzen overschreden. Steeds komt de laatste grens in zicht: de inzet van atoomwapens.

(14) Schuilen. Toch weer van deze tijd

Overleven en sterven in schuilkelders is terug in Europa. De tijd van vredesmissies is voorbij. Kan Poetin er een eind aan maken, graag?

(13) Geïsoleerd. Rusland ≠ Poetin

Rusland op een cruciaal moment op afstand houden, we hebben het meer gedaan. Het was geen wijsheid. Regime change of niet, Rusland ≠ Poetin.

(12) Woorden. Het boek van het verleden

‘Politionele acties’ heten nu koloniale oorlog maar ‘oorlogsmisdaden’ vermijden we liever. Woorden maken verschil, ook in politieke excuses.

(11) Conflict. Maskerade en Spielerei aan de grens

Oorlog over Oekraïne? Is dat van deze tijd? Rusland is goed in maskering, misleiding en intimidatie: dat werkt wonderwel.

(10) Terugkeer. Schakelen tussen krant en boekenkast

Ik huiver: de 20ste eeuw is terug in een multipolaire, digitaal verbonden maar verdeelde wereld met existentiële problemen.

(9) Alternatief. Omdenken onder de rode beuk

Mensen gaan bomen graag te lijf. Het raakt ons in wat we zijn: we zien het in de eik in de tuin, de rode beuk waar we onder zitten.

(8) Opgesloten. Onze schaamte straks

Onze kipjes veranderden mijn kijk op de schepping. Kan ik in het nu aanwijzen waar we ons straks over zullen schamen?

(7) Sporen. With warm remembrance

Het boekwinkeltje ging maar door: kamer na kamer en kelder na kelder, steeds smaller en bedompter, de catacomben van een wereldstad.

(6) Verlies. Treffen in het verleden

Instortende gebouwen in een ontvolkt Londen, de mensheid geslagen door blindheid en spaarzame overlevers in een apocalyptische wereld...

(5) Afstand. Wist niet is geen verweer

Het gebeurt ver weg, buiten ons blikveld of zonder besef van causaliteit of verantwoordelijkheid. We wisten het niet is geen verweer.

(4) Verdwenen. Monument voor verloren antiquariaten

De eigenaar volgde in de diepe stilte elke stap over krakende vloeren tussen de kasten met tweede¬hands¬boeken en hoorde me een boek pakken.

(3) Werkelijkheid. Interactie met het netwerk

Bij het passeren van de Tourkaravaan op de Stadhuisbrug lijken de toeschouwers met gestrekte arm een foute groet te brengen.

(2) Vindbaarheid. Ontsnappen aan een onvrije toekomst

Aan de literatuur over de voorbije bezetting en onderduik ontleen ik geen handleiding meer voor ontsnappen aan een onvrije toekomst.

(1) Plaats en tijd. De vis en het water

In korte, losstaande teksten cirkel ik om de zelf opgeworpen vragen heen met allerhande kwesties van plaats en tijd. Ik ben benieuwd!